[WYSTAWA] Wierzba Estery (Marta Sala, Katarzyna Sala, Robert Yerachmiel Sniderman) / Esther’s Willow
wystawa prezentująca projekt Wierzba Estery w Krakowie
@CentrALT, Józefińska 9
Wierzba Estery to projekt publiczny artystów: sióstr Marty i Katarzyny Sala z Chrzanowa oraz Roberta Yerachmiela Snidermana z Filadelfii, którego przodkowie mieszkali w Jarosławiu i Warszawie.
Projekt skupia się na pracy z pamięcią wokół dawnego placu Estery w Chrzanowie, na którym stała, wysadzona w 1973 r., Synagoga Wielka i gdzie wyrosła jakiś czas później wierzba płacząca. Wierzbę w 2018 roku nieoczekiwanie ścięto. Miasto Chrzanów przed II wojną światową zamieszkiwane było w połowie przez społeczność żydowską, pamięć o niej i jej historii jednak z roku na rok słabnie.
Głównym celem projektu jest ponowne posadzenie drzewa w miejscu dawnej synagogi i nazwania go Wierzbą Estery, nawiązując do – współcześnie bezimiennego – placu Estery przed chrzanowskim MOKSiRem. Artyści zapraszają publiczność do wspólnego sadzenia Wierzby Estery przy użyciu symbolicznej “milczącej wody” oraz do udziału w wydarzeniach towarzyszących projektowi od 28 czerwca do 3 lipca 2022.
Gest ponownego zasadzenia drzewa odsłania starą, intymną przestrzeń transkulturowych doświadczeń przodków, gdzie społeczności żydowskie i słowiańskie wspólnie ufały wierzbom. W ich świecie wierzba jawiła się jako drzewo mocy, antidotum w leczeniu wirusów, chorób, bezpłodności i bólu ciała. Wierzba jako łącznik między żywymi i umarłymi po raz kolejny stworzyć może pomost i podstawę wzajemnych relacji.
Projekt powstaje we współpracy z krakowskim FestivALTem, Muzeum w Chrzanowie im. Ireny i Mieczysława Mazarakich, MOKSiRem w Chrzanowie, dr Markiem Tuszewickim i Śomi (Dominika Śmigocka). Projekt wsparł Allianz i Komisja Europejska.
Dołącz do wydarzenia na FB! -> TUTAJ
WYDARZENIA W KRAKOWIE
28.06.22, godz. 21:00,
punkt spotkania: centrALT ul.Józefińska 9, 30-529 Kraków
zaczerpnięcie wody milczącej z Wisły
29.06.22-31.07.2022
wystawa prezentująca projekt Wierzba Estery,
CentrALT, ul.Józefińska 9, 30-529 Kraków,
wernisaż 29.06, g. 19.00
03.07.22 g.10
odjazd autokarem z Józefińskiej 9 do Chrzanowa
Więcej o interwencji artystycznej w Chrzanowie -> TUTAJ
—
ROBERT YERACHMIEL SNIDERMAN należy do czwartego pokolenia aszkenazyjsko-amerykańskich osadników na tradycyjnym terytorium diaspory rdzennych mieszkańców Ameryki – Lenape. Jego przodkowie wywodzą się od wykorzenionych społeczności żydowskich z Warszawy, Jarosławia i Rzeszowa (PL), Kiszyniowa (MLD), Dniepru (UKR) i Seirijai (LITH). Jako artysta interdyscyplinarny, kurator, poeta i organizator, Sniderman konstruuje interwencje artystyczne, spektakle, filmy, instalacje, wystawy, projekty społeczne i publiczne oraz tworzy teksty, często we współpracy z innymi artystami i konkretnymi społecznościami.
Jego prace stwarzają podłoże do niespiesznej kontemplacji w oparciu o obrzędy wernakularne (języki rodzime). Artysta manifestuje cichy język intensywnej bliskości w czasie, poprzez radykalizację wypadków, niepokojów i pamięci. Ostatnie prace obejmują: performance Lost in Jüdischer Friedhof Weißensee (2018); film Ślepowrony (2021) zrealizowany z Joanną Rajkowską; oraz السماء إلى الصعود بيان Flight Manifesto (w toku), spacer po rzece i archiwum dźwiękowe stworzone z Brelem Froebe, Cascadia Deaf Nation, Dirarem Kalashem, Samarą Hayley Steele i wieloma innymi.
Robert Yerachmiel Sniderman jest adiunktem w departamencie Sztuki Zaangażowanej Społecznie w Fairhaven College of Interdisciplinary Studies na Western Washington University (USA).
MARTA SALA to artystka transdyscyplinarna, skupiająca się na takich zagadnieniach jak niepewność, intersekcjonalność, prawo do miasta, ekologia, dobra wspólne, wspólne działania i twórczy anarchizm. Tworzy obrazy, kolaże, instalacje, obiekty, kostiumy, wideo, uczestniczy w różnorodnych grupowych działaniach artystycznych. W swoich pracach wykorzystuje wycinki, strzępy, elementy i historie wykluczone, odrzucone i zmarginalizowane. Sala dorastała w Chrzanowie, w latach 2000-2015 mieszkała w Krakowie, gdzie ukończyła Akademię Sztuk Pięknych w pracowni prof. Leszka Misiaka. Współpracowała z Cecylią Malik i Kolektywem Niedzielni, współtworząc akcje artystyczne i protesty w obronie przyrody i dziedzictwa kulturowego miasta. Od 2015 roku mieszka w Berlinie, gdzie ukończyła Institute for Art in Context na Universität der Künste (stypendium DAAD 2017-20). W 2020 roku wraz z kurdyjskim pisarzem Abdulkadirem Musą zrealizowała wielojęzyczny projekt artystyczno-literacki Û∞-Berlîn Kreatywno-Anarchistyczna Kronika Ucieczek Miejskich, a w 2021 z Johanną Reichhart i innymi artystami mieszkającymi w Berlinie Work break in Görli. Systemy relacji artystycznych w przestrzeni publicznej. Na wystawie WOW w Galerii LeGuern w Warszawie (2021) zaprezentowała serię abstrakcyjnych kompozycji wykonanych z materiałów pochodzących z recyklingu, zbierających doświadczenia nieustannych przemieszczeń i poszukiwań artystycznych w ostatnich latach.
KATARZYNA SALA ukończyła filologię niderlandzką na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie (BA) oraz uzyskała magisterium z filozofii na Uniwersytecie Papieskim Jana Pawła II w Krakowie. Współtworzy projekty literackie i artystyczne, skupiające się na kulturze pamięci, literaturze współczesnej oraz przecięciach literatury, sztuki i spraw społecznych. Ostatnie projekty to: Wierzba Estery 2021-2022, Work break in Görli. Systemy relacji artystycznych w przestrzeni publicznej 2021, Û∞-Berlîn Kreatywno-Anarchistyczna Kronika Ucieczek Miejskich 2020, antologia wierszy kurdyjskich Kurdish Voices from Rojava / Dengên helbestvanên kurd ji Rojava (Inner Child Press, Ltd 2017).
Jej praktyka artystyczna obejmuje projekty partycypacyjne, przekład literacki, eksperymenty filmowe i sound art. Mieszka i pracuje w Berlinie.
***
Projekt zrealizowano przy współpracy z Allianz Kulturstiftung.